Những mô hình cấu trúc tổ chức thường gặp - Viện Đào tạo và Tư vấn doanh nghiệp

Những mô hình cấu trúc tổ chức thường gặp

4.4/5 - (25 bình chọn)

 

1. Cấu trúc phân cấp

Mô hình phân cấp là loại biểu đồ tổ chức phổ biến nhất. Trong một cấu trúc tổ chức phân cấp, nhân viên được nhóm với nhau và có một người giám sát rõ ràng. Việc phân nhóm được thực hiện dựa trên một vài yếu tố như sau: 

  • Chức năng: nhân viên được nhóm theo chức năng họ đảm nhiệm. Ví dụ có thể phân theo chức năng thành các nhóm tài chính, kỹ thuật, nhân sự và quản trị viên.
  • Địa lý: nhân viên được nhóm dựa trên khu vực của họ. Ví dụ ở Mỹ, nhân viên có thể được nhóm theo tiểu bang. Nếu nó là một công ty toàn cầu, việc phân nhóm có thể được thực hiện theo các quốc gia.
  • Sản phẩm: nếu một công ty đang sản xuất nhiều sản phẩm hoặc cung cấp các dịch vụ khác nhau, công ty có thể được nhóm theo sản phẩm hoặc dịch vụ.

Dưới đây là một sơ đồ cấu trúc tổ chức chức năng, biến thể của mô hình phân cấp:

3 2

Đây là phương thức tổ chức thường được thấy ở các tổ chức lớn. Ví dụ: Tổng công ty, Chính phủ và các tôn giáo có tổ chức là các tổ chức phân cấp với các cấp quản lý, quyền lực hoặc quyền hạn khác nhau.

2. Cấu trúc ma trận

Trong cấu trúc tổ chức ma trận, các mối quan hệ báo cáo được thiết lập dưới dạng lưới hoặc ma trận, thay vì theo cấu trúc phân cấp truyền thống. Đây là một kiểu quản lý tổ chức mà trong đó những người có kỹ năng tương tự được tập hợp để phân công công việc, dẫn đến việc báo cáo cho nhiều người quản lý (đôi khi được gọi là báo cáo đường thẳng và đường chấm chấm, liên quan đến biểu đồ tổ chức kinh doanh truyền thống).

Ví dụ, tất cả các kỹ sư có thể ở trong một bộ phận kỹ thuật và báo cáo cho người quản lý kỹ thuật. Nhưng những kỹ sư tương tự có thể được chỉ định cho các dự án khác nhau và cũng có thể báo cáo cho những người quản lý dự án đó. Do đó, một số kỹ sư có thể phải làm việc với nhiều người quản lý trong vai trò công việc của họ.

2 2

Biểu đồ cấu trúc tổ chức theo ma trận

3. Cấu trúc ngang/phẳng

Đây là một loại mô hình cấu trúc tổ chức chủ yếu được áp dụng bởi các công ty nhỏ và khởi nghiệp trong giai đoạn đầu của họ. Gần như không thể sử dụng mô hình này cho các công ty lớn hơn với nhiều dự án và nhân viên.

Điểm quan trọng nhất về cấu trúc này là nhiều cấp quản lý cấp trung bị loại bỏ. Điều này cho phép nhân viên đưa ra quyết định nhanh chóng và độc lập. Do đó, một lực lượng lao động được đào tạo tốt có thể có năng suất cao hơn bằng cách trực tiếp tham gia vào quá trình ra quyết định.

1 2

Mô hình này có thể áp dụng tốt cho các công ty nhỏ vì công việc và nỗ lực trong một công ty nhỏ là tương đối minh bạch. Tuy nhiên, không có nghĩa là nhân viên không có cấp trên và người để báo cáo, chỉ là quyền quyết định được chia sẻ và nhân viên phải chịu trách nhiệm cho quyết định của họ.

4. Cấu trúc phòng ban

Trong một cấu trúc phòng ban, mỗi chức năng của tổ chức có bộ phận riêng tương ứng với các sản phẩm hoặc địa lý. Mỗi bộ phận chứa các tài nguyên và chức năng cần thiết cần thiết để hỗ trợ dòng sản phẩm và địa lý.

Một dạng khác của cấu trúc biểu đồ org phân chia là cấu trúc đa phân chia. Nó còn được gọi là M-form. Nó có một cấu trúc hợp pháp trong đó một công ty mẹ sở hữu một số công ty con, mỗi công ty sử dụng thương hiệu và tên công ty mẹ.

4 1

Ưu điểm chính của cấu trúc bộ phận là dòng hoạt động độc lập, sự thất bại của một công ty không đe dọa sự tồn tại của các công ty khác. Tuy nhiên nó cũng không hoàn hảo khi vẫn về về sự không hiệu quả trong các hoạt động từ việc tách các chức năng chuyên ngành. Bên cạnh đó, tăng thuế kế toán cũng có thể được coi là một bất lợi khác.

5. Cơ cấu theo trực tuyến

Cấu trúc tổ chức dòng là một trong những loại cấu trúc tổ chức đơn giản nhất. Thẩm quyền của nó chảy từ trên xuống dưới. Trong đó nhà quản trị ra quyết định và giám sát trực tiếp đối với cấp dưới và ngược lại ,mỗi người cấp dưới chỉ nhận sự điều hành và chịu trách nhiệm trước một người lãnh đạo trực tiếp cấp trên. Chuỗi chỉ huy và mỗi trưởng phòng có quyền kiểm soát các phòng ban của họ. Cấu trúc bộ phận khép kín có thể được xem là đặc điểm chính của nó.

5 1

Trên thực tế, cơ cấu tổ chức trực tuyến này còn được dùng để chỉ các bộ phận có mối quan hệ trực tiếp với việc thực hiện các mục tiêu của tổ chức như bộ phận thiết kế sản phẩm và dịch vụ ,sản xuất và phân phối sản phẩm .Người đứng đầu bộ phận trực tuyến được gọi là nhà quản trị trực tuyến hay quản trị tác nghiệp. 

Ưu điểm chính của cấu trúc tổ chức này là có thể được xác định và giao tiếp hiệu quả, mang lại sự ổn định cho tổ chức.

6. Cơ cấu tổ chức theo nhóm

Các cấu trúc tổ chức theo nhóm được tạo thành từ các nhóm làm việc hướng tới một mục tiêu chung trong khi thực hiện các nhiệm vụ cá nhân của họ. Họ ít phân cấp hơn và có các cấu trúc linh hoạt củng cố giải quyết vấn đề, ra quyết định và làm việc theo nhóm.

6

Cơ cấu tổ chức nhóm đã thay đổi cách làm việc của nhiều ngành công nghiệp. Toàn cầu hóa đã cho phép mọi người trong tất cả các ngành công nghiệp trên toàn thế giới sản xuất hàng hóa và dịch vụ hợp tác. Đặc biệt, các công ty sản xuất phải hợp tác với các nhà cung cấp trên toàn cầu trong khi vẫn giữ chi phí ở mức tối thiểu trong khi sản xuất các sản phẩm chất lượng cao.

Đây là những mô hình cơ cấu tổ chức phổ biến thường được các công ty áp dụng, Ngoài ra còn có những mô hình kết hợp khác. Tuy nhiên, mỗi mô hình đều có những lợi thế và bất lợi riêng. Bạn nên thử nghiệm hay cải tiến để có được cơ cấu tổ chức phù hợp nhất cho tổ chức của mình.

Nguồn tham khảo: