Hệ thống Andon là gì?
Andon là một trong những công cụ trực quan đặc trưng của Hệ thống Sản xuất Toyota (TPS) – đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện, thông báo và xử lý sự cố ngay tại nguồn.
Nguyên lý của Andon rất đơn giản: khi có vấn đề, hệ thống ngay lập tức gửi tín hiệu cảnh báo để người vận hành và bộ phận hỗ trợ kịp thời can thiệp.
Dù chỉ là một cơ chế cảnh báo trực quan, nhưng hệ thống Andon đã chứng minh hiệu quả vượt trội trong việc giảm thời gian ngừng máy, cải thiện chất lượng và duy trì dòng chảy sản xuất liên tục.
Một hệ thống Andon cơ bản bao gồm ba thành phần chính, phối hợp chặt chẽ để đảm bảo mỗi sự cố đều được nhìn thấy, ghi nhận và xử lý kịp thời.
1. Dây Andon – Cơ chế khởi phát tín hiệu cảnh báo
Dây Andon (hoặc nút bấm Andon) là điểm bắt đầu của toàn bộ hệ thống.
Trong các nhà máy truyền thống, đó là một sợi dây chạy dọc theo dây chuyền sản xuất, được công nhân kéo khi phát hiện sự cố như:
-
Lỗi chất lượng sản phẩm
-
Hỏng thiết bị
-
Thiếu nguyên vật liệu
Việc kéo dây sẽ kích hoạt tín hiệu cảnh báo, thông báo ngay lập tức đến người quản lý và bộ phận kỹ thuật.
Trong các nhà máy hiện đại, dây Andon được thay thế bằng nút bấm điện tử hoặc cảm biến tự động, giúp việc kích hoạt nhanh chóng, chính xác và thuận tiện hơn, đặc biệt trong các dây chuyền tốc độ cao.
2. Đèn Báo Andon – Ngôn ngữ trực quan của dây chuyền
Sau khi dây Andon được kích hoạt, đèn báo Andon (Andon Light) sẽ sáng để hiển thị trạng thái hoạt động của dây chuyền.
Đèn thường được thiết kế dạng tháp đèn ba màu và đặt ở vị trí cao, dễ quan sát trong toàn bộ khu vực sản xuất.
🟢 Màu xanh lá cây:
Dây chuyền hoạt động bình thường, không có sự cố.
🟡 Màu vàng:
Cảnh báo sự cố nhẹ, cần hỗ trợ hoặc điều chỉnh nhỏ (ví dụ: thiếu linh kiện, cần bảo trì nhẹ). Dây chuyền vẫn hoạt động, nhưng cần can thiệp sớm.
🔴 Màu đỏ:
Cảnh báo sự cố nghiêm trọng – dây chuyền dừng hoạt động để xử lý lỗi (ví dụ: hỏng máy, sản phẩm lỗi hàng loạt). Cần đội ngũ hỗ trợ khẩn cấp can thiệp.
Một số nhà máy hiện đại còn bổ sung thêm màu sắc khác như:
-
⚪ Trắng: Đạt mục tiêu sản xuất
-
🔵 Xanh dương: Cần hỗ trợ kỹ thuật
Nhờ hệ thống đèn Andon, mọi nhân viên đều có thể nhận biết tức thì tình trạng của dây chuyền, giúp tăng tốc phản ứng và giảm thời gian ngừng máy.
3. Bảng Hiển Thị Andon – Trung tâm giám sát thời gian thực
Bảng hiển thị Andon (Andon Board) là trung tâm thông tin trực quan, hiển thị toàn bộ dữ liệu sản xuất theo thời gian thực.
Khác với đèn báo chỉ đưa ra tín hiệu chung, bảng Andon cung cấp thông tin chi tiết và cụ thể hơn, bao gồm:
-
Vị trí sự cố chính xác trên dây chuyền
-
Loại sự cố: Lỗi chất lượng, hỏng thiết bị, thiếu nguyên liệu, v.v.
-
Thời gian xảy ra và thời gian xử lý
-
Hiệu suất sản xuất thực tế: Số lượng đạt được, mục tiêu, tỷ lệ lỗi, OEE
Nhờ bảng hệ thống Andon, người quản lý có thể giám sát toàn bộ trạng thái nhà máy từ xa, nhanh chóng phân bổ nguồn lực để xử lý các vấn đề phát sinh.
Sức mạnh tổng hợp của hệ thống Andon
Ba thành phần – Dây Andon, Đèn báo Andon và Bảng hiển thị Andon – hoạt động như một hệ thống cảnh báo và phản ứng nhanh trong toàn bộ dây chuyền.
Khi phối hợp nhịp nhàng, hệ thống này mang lại nhiều lợi ích vượt trội:
✅ Phát hiện lỗi sớm – xử lý nhanh: Ngăn chặn lỗi lan rộng và giảm thiểu phế phẩm.
✅ Tăng tính minh bạch: Mọi người đều “nhìn thấy” vấn đề, không ai bị bỏ lại.
✅ Tạo văn hóa chủ động: Nhân viên được khuyến khích báo cáo và giải quyết sự cố ngay tại nguồn.
✅ Tối ưu hiệu suất nhà máy: Giảm thời gian chờ, tăng năng suất và độ ổn định của dây chuyền.
Chính nhờ đó, Hệ thống Andon trở thành một công cụ cốt lõi trong hệ thống Jidoka của Toyota, giúp “xây dựng chất lượng ngay từ nguồn”.
Ứng dụng Hệ thống Andon – Bước khởi đầu cho quản trị Lean toàn diện
Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp cải thiện năng suất, giảm thiểu lãng phí và tăng tính chủ động cho đội ngũ,
thì Andon chính là công cụ đầu tiên bạn nên áp dụng trong hành trình Lean hóa nhà máy.
👉 Tìm hiểu thêm về cách triển khai các công cụ Lean khác trong Hệ thống Quản trị Tinh gọn Toàn diện tại:
🔗 TẠI ĐÂY
