English
“VUCA” là một khái niệm để miêu tả môi trường kinh doanh “đa cực” do 4 yếu tố: Biến động (Volatility), Không chắc chắn (Uncertainty), Phức tạp (Complexity) và Mơ hồ (Ambiguity). Dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng lớn đặt thế giới trở lại trạng thái “VUCA” sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009.
Vậy, để tạo cho chính mình một môi trường yên bình và cầm trọng sự chủ động trong môi trường “VUCA”, chúng ta cần làm gì? Hãy cùng iEIT tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Trường Chiến tranh Quân đội Mỹ đã công bố khái niệm “VUCA” từ đầu những năm 90 để miêu tả thế giới “đa cực” sau Chiến tranh Lạnh. Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009 đã làm cho thế giới rơi vào trạng thái VUCA gần đây nhất. Covid-19 cũng đã gây ảnh hưởng sâu sắc và đặt thế giới vào trạng thái VUCA một lần nữa.
Theo báo cáo của OECD vào ngày 10/06/2020, dự báo nền kinh tế toàn cầu sẽ giảm thêm 6% trong năm nay trước khi có khả năng hồi phục năm 2021. Nền kinh tế toàn cầu đang trong thời kỳ suy giảm nghiêm trọng nhất trong một thế kỷ. OECD cũng cảnh báo rằng một làn sóng nhiễm Covid-19 sẽ gây gián đoạn hồi phục kinh tế và gây ra vết thương kinh tế hơn. Các dự đoán giảm kinh tế năm 2020 của World Bank và IMF là 5,2% và 3% tương ứng. Đây đều là các dự đoán từ các tổ chức tài chính uy tín hàng đầu thế giới.
1. VUCA là gì?
VUCA (Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity) là một thuật ngữ được sử dụng trong quản trị và kinh doanh để miêu tả tình trạng hiện tại của môi trường kinh doanh. Đây là một tình huống khó khăn và phức tạp, với nhiều biến đổi và những yếu tố không xác định. Để hiểu rõ hơn về VUCA, chúng ta cần phân tích các yếu tố cấu tạo nên VUCA.
- Volatility: Đây là tính biến đổi của môi trường kinh doanh. Điều này có nghĩa là tình huống kinh doanh có thể thay đổi nhanh chóng và không dự đoán được. Với sự biến đổi nhanh chóng này, các doanh nghiệp phải đề xuất và thực hiện các giải pháp nhanh chóng để giải quyết các vấn đề.
- Uncertainty: Đây là tính không xác định của môi trường kinh doanh. Điều này có nghĩa là tình huống kinh doanh không xác định và khó dự đoán. Điều này giúp cho các doanh nghiệp phải đề xuất và thực hiện các giải pháp để giải quyết các vấn đề.
- Complexity: Đây là tính phức tạp của môi trường kinh doanh. Điều này có nghĩa là môi trường kinh doanh có nhiều yếu tố và mối quan hệ phức tạp giữa các yếu tố đó. Điều này giúp cho các doanh nghiệp phải cần cẩn thận và cẩn trọng trong việc quản lý và định hướng các hoạt động kinh doanh.
- Ambiguity: Đây là tính mâu thuẫn của môi trường kinh doanh. Điều này có nghĩa là tình huống kinh doanh có nhiều nghĩa và khó phân tích. Điều này giúp cho các doanh nghiệp phải cần cẩn thận và cẩn trọng trong việc quản lý và định hướng các hoạt động kinh doanh.
Tổng kết, VUCA là một thuật ngữ được sử dụng để miêu tả tình trạng khó khăn và phức tạp của môi trường kinh doanh. Các yếu tố cấu tạo nên VUCA bao gồm: Volatility, Uncertainty, Complexity và Ambiguity. Các doanh nghiệp phải cẩn thận và cẩn trọng trong việc quản lý và định hướng các hoạt động kinh doanh để đảm bảo sự thành công và phát triển bền vững của doanh nghiệp.
2. Cách để tồn tại trong thời kỳ VUCA
2.1. Chìa khóa của sự ổn định chính là linh hoạt
Trong trạng thái VUCA, linh hoạt có thể giúp chúng ta dễ dàng thiết lập trạng thái ổn định và tránh bị đào thải, mặc dù sự ổn định thường liên quan đến những điều vững chắc. Tất cả cá nhân và tổ chức đều cần liên tục cập nhật thói quen và cách sống thích nghi với trạng thái “bình thường mới” phù hợp với từng giai đoạn.
Đến thời điểm rời khỏi vùng an toàn cũ, hãy tự chủ động cật nhật kiến thức, công nghệ mới và sẵn sàng cho các kế hoạch linh hoạt để đối mặt với những tác động tiêu cực từ trạng thái VUCA. Nếu công việc cũ gặp quá nhiều khó khăn, hãy tự mạnh dạn thay đổi cách tiếp cận hoặc tìm kiếm các cơ hội mới để tăng thu nhập. Trong trường hợp cần chuyển việc hoặc bị giảm công việc, hãy sẵn sàng cho tình huống này.
2.2. Tiếp nhận thông tin một cách chọn lọc
Trong tình hình hỗn loạn, việc phát nổ thêm nhiễu loạn qua tin tức có khả năng gây ra phản ứng tiêu cực đặc biệt là trên mạng xã hội. Chúng ta cần chọn lọc cẩn thận tin tức, ưu tiên những tin tức từ các nguồn truyền thông chính thống và xác nhận lại nếu cần thiết. Với căn cứ từ việc lựa chọn tin tức chính xác, bạn sẽ có thể quyết định tốt hơn. Hãy tránh “lan truyền” tin tức tiêu cực hoặc không xác thực trước khi xác nhận đầy đủ.
Giữ liên lạc với người xung quanh sẽ giúp bạn luôn nhận được những thông tin mới và chính xác hơn. Hãy giữ liên hệ với đồng nghiệp, bạn bè, đối tác, và người thân bằng cách gọi điện, nhắn tin, email hoặc sử dụng các ứng dụng gọi video để giữ kết nối. Điều này sẽ giúp bạn biết tình hình của họ một cách chính xác ngay cả khi bạn không thể gặp trực tiếp.
2.3. Suy nghĩ tích cực
Suy nghĩ tích cực là một khái niệm phổ biến nhưng yêu cầu nhiều sự nỗ lực để thực hiện. Tuy nhiên, trong thời đại VUCA, chúng ta cần thực sự suy nghĩ tích cực, bình tĩnh chấp nhận sự thay đổi để đối phó với những thách thức từ Volatility, Uncertainty, Complexity và Ambiguity.
Không thể tránh được sự thật, hãy tìm kiếm phía tích cực trong tình huống và nhận định một cách tích cực. Đừng chìm đắm trong sự bi quan và giữ một tinh thần tích cực, chứ không phải suy sụp, khi đối mặt với các thách thức, bệnh hoặc suy giảm kinh tế.
Cách thức để bạn cảm thấy tốt hơn bao gồm: hằng tối ghi lại ba điều bạn cảm ơn trước khi ngủ, nói lời cảm ơn, chấp nhận và không phàn nàn trước những khó khăn, và chú ý đến các phương án B và C thay vì chỉ tập trung vào kế hoạch ban đầu.
2.4. Chuẩn bị sẵn tâm lý cho trạng thái VUCA kéo dài
Sự chắc chắn về hệ quả của VUCA chưa biết, nhưng ta vẫn tin rằng sẽ có những thay đổi tốt đẹp. Do đó, thay vì chờ VUCA kết thúc, ta nên chuẩn bị tâm lý và lập kế hoạch cho sự kéo dài của VUCA. Ta cần cân bằng công việc và đời sống cá nhân bằng cách có kế hoạch dự phòng. Nếu chưa có nguồn tiết kiệm hoặc bảo hiểm, hãy hành động ngay để có nguồn dự phòng tài chính trước rủi ro có thể xảy ra.
Tổng quan, VUCA là một tình huống phức tạp và khó khăn trong môi trường kinh doanh hiện nay. Để đảm bảo sự sống còn và phát triển trong môi trường VUCA, các doanh nghiệp và cá nhân phải cải tiến và phát triển khả năng quản lý và đối phó với sự biến đổi và không xác định. Chúng ta cần phải sẵn sàng để chấp nhận và giải quyết các vấn đề mới và phức tạp mỗi ngày.
Đừng quên theo dõi Website Viện Đào tạo và Tư vấn doanh nghiệp – Trường Đại học Ngoại thương để cập nhật thêm thông tin có giá trị nhé!
