English
Nếu bạn là một ‘fan chính hiệu’ của Tam quốc diễn nghĩa hay Thủy Hử, bạn chắc hẳn sẽ phải ngả mũ thán phục cách bày binh bố trận của nhà hiền triết đại tài Gia Cát Lượng. Vậy một vị thánh nhân với những sách lược điều binh khiển tướng như thần nắm trong tay thứ vũ khí gì mà lợi hại đến vậy? Đơn giản thôi, yếu tố mấu chốt nằm ở hai chữ ‘biết người’, ‘biết ta’. Tôi đề cập đến câu chuyện này bởi lẽ thương trường cũng giống như chiến trường vậy, kinh doanh cũng cần chiến lược, cũng cần ‘biết người. biết ta’ để mà đánh trúng, đánh đúng mục tiêu. Và thế là SWOT ra đời là một trong những công cụ hữu hiệu nhất, cung cấp một cái nhìn toàn cảnh về mọi mặt của một doanh nghiệp bao gồm:
S – điểm mạnh, W – điểm yếu của chính công ty đó cũng như O – cơ hội và T – đe dọa trong bối cảnh toàn cầu hóa.
- Yếu tố nội sinh :
S – Strength : những điểm mạnh của một doanh nghiệp cụ thể bao gồm nguồn lực tài chính lớn, trình độ chuyên môn cao, công nghệ phát triển, giá cả cạnh tranh…
W – weakness: những điểm yếu của một doanh nghiệp bao gồm mạng lưới bị hạn chế, không gần nơi cung cấp nguồn nguyên liệu, chất lượng sản phẩm không ổn định,…
Như các bạn đã biết, tên gọi yếu tố nội sinh bắt nguồn từ chính bản chất của sự vật, sự việc, hiện tượng mình đang xét. Ở đây, bản chất một công ty được bộc lộ rõ thông qua các khía cạnh sau: sản phẩm, quá trình sản xuất và phân phối, tài chính, cơ chế chăm sóc khách hàng và quản lí. Để xây dựng một bảng Swot hiệu quả và đầy đủ, các nhà hoạch đinh chiến lược cần chú trọng đưa ra các luận điểm rõ ràng và sắc nét về các yếu tố nói trên. Những yếu tố này không chỉ đơn thuần là một gợi ý khi lập sơ đồ SWOT mà nó còn vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về nội bộ công ty trên mọi góc nhìn. Đối với từng công ty sẽ có những điểm mạnh và điểm yếu riêng. Ví vậy việc nhận biết những đặc điểm này một cách khách quan và công tâm nhất chẳng khác gì việc doanh nghiệp đó chọn đúng loại ‘vũ khí’ phù hợp với bản thân – phát huy hết điểm mạnh và phần nào che đi những yếu điểm.
- Yếu tố ngoại sinh
O – Oportunity có thể bao gồm những cơ hội về : xu hướng triển vọng, khoảng trống thị trường, tiềm lực phát triển thị trường trong tương lai,…
T – Threat có thể bao gồm các mối đe dọa về: tính cạnh tranh cao giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước dẫn đến thu hẹp thị phần, vấn đề bất ổn liên quan đến chính trị, mô hình công nghệ lỗi thời so với thế giới ,…
Đặt trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày nay, Việt Nam mở ra nhiều cơ hội khi góp mặt trong nhiều hiệp định kinh tế tự do của khu vực và thế giới. Tuy nhiên, song song với đó là vô vàn thách thức đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam cần thích ứng nhanh chóng. Chính vì vậy, việc xác định chiến lược kinh doanh càng khó khăn hơn bao giờ hết đồng thời đòi hỏi việc thống kê, thu thập và phân tích số liệu phải có độ chính xác cao nhằm xây dựng một mô hình Swot chuẩn xác, hiệu quả và đúng hướng. Trước bối cảnh ‘thế giới phẳng’ hiện nay, có thể nói yếu tố đe dọa trực tiếp đối với các công ty Việt Nam chính là tính cạnh tranh gay go của các công ty nước ngoài từ giá thành sản phẩm, chất lượng đến ưu đãi đối với khách hàng. Để viễn cảnh ‘thua đậm ngay trên sân nhà’ không thể xảy ra thì mô hình SWOT là một bước vô cùng cần thiết, như kim chỉ nam cho từng hành động của từng phòng ban trong một công ty.
3. Tầm quan trọng và tính ứng dụng
Chiến lược SWOT là 1 trong 5 bước hình thành chiến lược kinh doanh bao gồm : xác lập tôn chỉ của công ty, phân tích swot, xác định mục tiêu chiến lược, hình thành các mục tiêu và chiến lược, xác định cơ chế kiểm soát chiến lược. Có thể thấy, SWOT đóng vai trò quan trọng trong quá trình xác định phương hướng phát triển của công ty. Với việc xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và đe dọa, SWOT giúp định hình rõ nét vị trí một doanh nghiệp trên thị trường với vô vàn các đối thủ cạnh tranh.
SWOT tất nhiên không chỉ ứng dụng đơn thuần trong lĩnh vực kinh doanh mà còn trong nhiều trường hợp khác. Ví thử như thay vì áp dụng đối với những chủ thể lớn như doanh nghiệp hay công ty, SWOT còn gần gũi với chính mỗi bản thân chúng ta– những người còn chưa rõ đâu là S,W,O,T của mình. Định vị bản thân trong xã hội ngày nay là một việc cần thiết vì vậy hãy bắt tay xây dựng mô hình Swot của riêng mình
