Hướng dẫn 5 bước xây dựng chiến lược tinh gọn

Trong bối cảnh cạnh tranh phức tạp như hiện nay, đối với mỗi doanh nghiệp, việc xây dựng một chiến lược tinh gọn là một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến sự thành bại của tổ chức. Vậy xây dựng chiến lược tinh gọn chuẩn là gồm những bước nào? Tại bài viết này, Viện Đào tạo và Tư vấn doanh nghiệp sẽ chia sẻ đến với bạn 5 bước cơ bản để tạo dựng một chiến lược tinh gọn, nhanh chóng và hiệu quả.

1. Chiến lược là gì?

Chiến lược là tổng thể các quyết định, các hành động liên quan đến việc lựa chọn các phương tiện và phân bổ nguồn lực nhằm đạt được một mục tiêu nhất định

Song song với khái niệm chiến lược là khái niệm quản trị chiến lược. Theo đó, Quản trị chiến lược là tập hợp các quyết định và hành động quản trị có ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh dài hạn của một tổ chức. Nó bao gồm tất cả các chức năng quản trị cơ bản: lập kế hoạch, tổ chức, triển khai và kiểm soát chiến lược

2. Tầm quan trọng của việc doanh nghiệp xây dựng chiến lược tinh gọn?

Xây dựng chiến lược tinh gọn là một quá trình quan trọng và cần thiết cho bất kỳ doanh nghiệp nào, vì nó giúp định hướng, lên kế hoạch và phát triển doanh nghiệp.

• Định hướng cho hoạt động của doanh nghiệp: Chiến lược giúp doanh nghiệp định hướng cho hoạt động của mình bằng cách đặt ra mục tiêu, tìm kiếm cơ hội và đưa ra kế hoạch để đạt được mục tiêu đó. Việc xác định rõ ràng chiến lược giúp doanh nghiệp tập trung vào những hoạt động quan trọng nhất và từ đó tăng cường hiệu quả hoạt động.
• Giúp tăng tính cạnh tranh: Chiến lược giúp doanh nghiệp tạo ra một lợi thế cạnh tranh với đối thủ cạnh tranh bằng cách phát triển sản phẩm/dịch vụ tốt hơn hoặc giá cả cạnh tranh hơn. Nếu doanh nghiệp không có chiến lược rõ ràng, nó sẽ khó mà tạo ra lợi thế cạnh tranh và có thể bị thất bại trong môi trường cạnh tranh khốc liệt.
• Đưa ra quyết định đúng đắn: Nhờ có chiến lược tinh gọn giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định đúng đắn bằng cách phân tích kỹ càng các thông tin và tình hình của doanh nghiệp cũng như môi trường kinh doanh bên ngoài. Việc đưa ra quyết định đúng đắn sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và tăng cường lợi nhuận.
• Tạo động lực cho nhân viên: Chiến lược giúp tạo động lực cho nhân viên bằng cách đưa ra mục tiêu rõ ràng, tạo ra sự cố gắng để đạt được mục tiêu đó và đưa ra các kế hoạch thực hiện để đạt được mục tiêu. Việc tạo động lực cho nhân viên sẽ giúp doanh nghiệp tăng cường hiệu quả làm việc của nhân viên và từ đó tăng cường hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
• Bảo vệ doanh nghiệp khỏi các rủi ro: Chiến lược giúp doanh nghiệp đánh giá các rủi ro tiềm tàng và đưa ra các kế hoạch để giảm thiểu rủi ro đó. Nếu doanh nghiệp không có chiến lược để đối phó với các rủi ro, nó có thể gặp phải những tình huống khó khăn và có thể gặp nguy cơ phá sản hoặc mất uy tín.
• Tăng khả năng thích nghi với thị trường: Chiến lược giúp doanh nghiệp thích nghi với sự thay đổi của thị trường và cơ hội mới. Nếu doanh nghiệp không có chiến lược thích hợp, nó có thể không thể thích nghi với các thay đổi và có thể bị thất bại trong việc cạnh tranh với các đối thủ khác.
• Tăng giá trị của doanh nghiệp: Chiến lược giúp doanh nghiệp tăng giá trị của mình bằng cách phát triển sản phẩm/dịch vụ mới, tăng giá trị thương hiệu và tăng doanh số bán hàng. Việc tăng giá trị của doanh nghiệp sẽ giúp tăng giá trị cho cổ đông và tạo ra nhiều cơ hội tăng trưởng cho doanh nghiệp trong tương lai.

Tóm lại, xây dựng chiến lược tinh gọn là một công việc rất quan trọng đối với doanh nghiệp. Chiến lược giúp định hướng cho hoạt động của doanh nghiệp, tăng tính cạnh tranh, đưa ra quyết định đúng đắn, tạo động lực cho nhân viên, bảo vệ doanh nghiệp khỏi các rủi ro, tăng khả năng thích nghi với thị trường và tăng giá trị của doanh nghiệp.

3. Hướng dẫn 5 bước cơ bản xây dựng chiến lược tinh gọn cho doanh nghiệp

Bước 1: Xác định nhiệm vụ, mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp

Đây là một bước quan trọng trong quá trình xây dựng chiến lược tinh gọn. Cụ thể, những nhiệm vụ và mục tiêu này bao gồm:

• Nhiệm vụ của doanh nghiệp: Là một tuyên bố ngắn gọn về lý do tồn tại của doanh nghiệp, nhằm giúp cho các bên liên quan (khách hàng, nhà đầu tư, nhân viên, cộng đồng…) hiểu rõ về định hướng và mục tiêu của doanh nghiệp.
• Mục tiêu chiến lược là những kết quả cụ thể mà công ty muốn đạt được trong một khoảng thời gian nhất định. Việc xác định mục tiêu chiến lược có một ý nghĩa rất quan trọng đối với việc lựa chọn chiến lược của doanh nghiệp. Nó giúp cụ thể hóa nhiệm vụ thành các mục tiêu kết quả cụ thể và đưa ra định hướng cho các quyết định quản trị và hình thành tiêu chuẩn để đánh giá kết quả công việc sau này. 

Tất cả các quyết định chiến lược được bắt nguồn từ mục tiêu được công bố này. Việc đề ra các mục tiêu hợp lý giúp doanh nghiệp định hướng đúng đắn. Mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp thể hiện tầm nhìn và sứ mạng của doanh nghiệp một cách cụ thể hơn. Yêu cầu khi xây dựng mục tiêu chiến lược là cần phải chỉ rõ: doanh nghiệp cần đạt kết quả nào, trong thời gian bao lâu?

Mục tiêu chiến lược là mục tiêu liên quan đến hoạt động của toàn doanh nghiệp. Việc hình thành mục tiêu và làm cho mọi người trong doanh nghiệp hiểu rõ các mục tiêu này sẽ hướng hoạt động của họ vào việc đạt đến các mục tiêu chung, tạo ra sự tác, hỗ trợ lẫn nhau và tạo ra sự cộng hưởng sức mạnh và các nguồn lực của các bộ phận để đạt đến mục tiêu chiến lược của toàn bộ doanh nghiệp. 

Ví dụ: Trong vòng 5 năm tới, chúng tôi muốn tăng doanh số bán hàng lên 50% và đạt được 20% thị phần trong lĩnh vực sản xuất sản phẩm A

Bước 2: Phân tích môi trường

Phân tích môi trường là một bước quan trọng trong quá trình xây dựng chiến lược tinh gọn của doanh nghiệp. Qua đó, doanh nghiệp có thể đánh giá được những yếu tố ngoài môi trường ảnh hưởng đến hoạt động của mình, từ đó có được các thông tin quan trọng để đưa ra các quyết định chiến lược hiệu quả.

Cụ thể, phân tích môi trường của doanh nghiệp bao gồm:

• Phân tích môi trường nội bộ: Đánh giá các yếu tố liên quan đến doanh nghiệp như cơ cấu tổ chức, nguồn nhân lực, tài chính, sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp. Qua đó, doanh nghiệp có thể đánh giá được những điểm mạnh và điểm yếu của mình, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược để khắc phục những hạn chế và phát triển các lợi thế.
• Phân tích môi trường bên ngoài: Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến doanh nghiệp từ bên ngoài, bao gồm các yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa, môi trường và pháp lý. Qua đó, doanh nghiệp có thể đánh giá được các cơ hội và thách thức mà môi trường đối ngoại đưa ra, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược để tận dụng cơ hội và đối phó với thách thức.
• Phân tích đối thủ cạnh tranh: Đánh giá các đối thủ cạnh tranh trực tiếp và gián tiếp của doanh nghiệp trong lĩnh vực hoạt động của mình. Qua đó, doanh nghiệp có thể đánh giá được những điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược để tận dụng những điểm yếu của đối thủ và đối phó với những điểm mạnh của đối thủ.
• Phân tích khách hàng: Đánh giá nhu cầu, mong muốn và hành vi mua hàng của khách hàng. Qua đó, doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định chiến lược để tạo ra sản phẩm/dịch vụ phù hợp với nhu cầu của khách hàng, tăng cường quan hệ khách hàng và tăng doanh số bán hàng.

Ngoài ra, phân tích môi trường còn bao gồm việc đánh giá các yếu tố công nghệ và đổi mới, cũng như đánh giá các yếu tố liên quan đến môi trường và bảo vệ môi trường. Qua đó, doanh nghiệp có thể tận dụng các công nghệ mới và các cơ hội đổi mới, đồng thời đưa ra các quyết định chiến lược để đảm bảo sự bảo vệ môi trường và tạo ra các sản phẩm/dịch vụ bền vững.

Tóm lại, phân tích môi trường là một quá trình quan trọng giúp cho doanh nghiệp có thể đánh giá được các yếu tố ngoài môi trường ảnh hưởng đến hoạt động của mình, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược hiệu quả và phát triển bền vững trong thời gian dài.

Bước 3: Lựa chọn chiến lược cho doanh nghiệp

Là quá trình đưa ra các quyết định để phát triển và duy trì sự thành công của doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh. Để đưa ra chiến lược hiệu quả, doanh nghiệp cần phải cân nhắc và lựa chọn các chiến lược phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của mình.

Cụ thể, hoạt động lựa chọn chiến lược cần dựa vào kết quả phân tích môi trường và dựa trên mục tiêu chiến lược đã xác định. Bước này liên quan đến lựa chọn phương án chiến lược cho các cấp: cấp công ty, cấp đơn vị kinh doanh, và cấp chức năng. 

Bước 4: Tổ chức thực hiện chiến lược

Sau khi đã lựa chọn phương án chiến lược phù hợp, triển khai thực hiện chiến lược là bước tiếp theo trong quy trình quản trị chiến lược. Quá trình triển khai thực hiện có thể dẫn đến một số thay đổi trong doanh nghiệp. Thực hiện chiến lược có thể liên quan đến việc xây dựng cơ cấu tổ chức phù hợp hơn, huy động và phân bổ nguồn lực cần thiết cho việc thực hiện mục tiêu chiến lược, điều phối nhân sự trong tổ chức. 

Hoạt động tổ chức thực hiện chiến lược có thể bao gồm: 

• Thiết lập các mục tiêu thường niên
•  Đánh giá, huy động, và phân bổ các nguồn lực
•  Điều chỉnh cơ cấu tổ chức cho phù hợp với chiến lược
•  Thực hiện các hoạt động chức năng

Bước 5: Đánh giá, điều chỉnh chiến lược

Sau khi triển khai thực hiện chiến lược, để đảm bảo chiến lược lựa chọn có thể mang lại kết quả như mục tiêu chiến lược đã đề ra, doanh nghiệp cần phải kiểm tra xem chiến lược lựa chọn có được triển khai theo đúng dự định hay không. Nếu quá trình triển khai thực hiện có những khác biệt giữa kết quả thực hiện và mục tiêu đã đề ra, doanh nghiệp phải xác định những nguyên nhân khiến cho một chiến lược nào đó không tốt như mục tiêu mong muốn. Sau khi xác định rõ nguyên nhân, doanh nghiệp se thực hiện điều chỉnh, bổ sung chiến lược nếu cần thiết. Điều này giúp quy trình quản trị chiến lược tinh gọn của doanh nghiệp luôn khép kín và vận động theo hướng phát triển đi lên.

Bước 5 này có thể bao gồm:

• Xem xét lại các yếu tố môi trường
•  Đánh giá mức độ thực hiện
•  Thực hiện những điều chỉnh, sả đổi cần thiết

> Tìm hiểu thêm: Workshop 02 ngày: Huấn luyện Quản trị doanh nghiệp thích ứng

Đừng quên theo dõi Website ieit.vn để cập nhật thêm thông tin hữu ích nhé!