English
Nếu như bạn luôn đặt câu hỏi xem:
_ BSC và KPI là gì?
_ Có mấy loại KPI?
_ Cách viết tắt của BSC và KPI?
Thì bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có một cách hiểu dễ dàng hơn những khái niệm này.
1. BSC là gì?
BSC (Balanced Score Card – Thẻ điểm cân bằng): Là công cụ được sử dụng để hoạch định và quản trị các mục tiêu chiến lược. Công cụ này do hai nhà quản trị Giáo sư Kaplan và Tiến sỹ Norton đề xuất từ thập niên 90 của thế kỷ 20. Mục tiêu của doanh nghiệp là một hệ thống xuyên suốt từ Sứ mệnh – tầm nhìn – mục tiêu dài, trung và ngắn hạn. Muốn phát triển bền vững doanh nghiệp nên thiết kế một Bộ mục tiêu cân bằng (Balance) với 4 viễn cảnh (nhóm) là: Tài chính, Khách hàng, Quy trình nội bộ và Học hỏi phát triển. Logic cơ bản của quá trình liên kết này: muốn có hiệu quả tài chính thì phải đem lại giá trị cho khách hàng; để đem lại giá trị cho khách hàng cần tổ chức được các hoạt động kinh doanh tương ứng; và để thực hiện được các hoạt động kinh doanh tương ứng cần chuẩn bị phát triển các nguồn lực. Toàn bộ các chỉ tiêu để đo lường mục tiêu này sẽ được trình bày trong Thẻ ghi điểm (Score Card). Như vậy, có thể hiểu Thẻ điểm cân bằng là một hệ thống ghi điểm để đo lường và kiểm soát các mục tiêu được cân bằng với nhau với 4 góc độ: tài chính, khách hàng, quy trình và học học – phát triển. Hệ thống này giúp doanh nghiệp vừa kiểm soát được các mục tiêu chiến lược, đồng thời duy trì sự phát triển bền vững, tránh tình trạng hao kiệt nguồn lực.
>> Xem thêm: 80% thất bại trong triển khai KPI & OKR nếu bạn chưa thấu hiểu 3 cuốn sách này
2. KPI là gì?
KPI (Key Performance Indicator- Chỉ số hoạt động/hiệu suất chính): Khi đặt mục tiêu thì cần lên hành động để thực hiện; hành động cần đạt được kết quả hoặc hiệu quả; khi có kết quả/hiệu quả thì phải đo lường được. Do đó, mục tiêu thì phải cụ thể, đo lường được, khả thi, có thể đạt được (nguyên tắc SMART:… ). Đây chính là các chỉ số để đo mục tiêu Key Performance Indicator – gọi tắt là KPI. Thông thường KPI sẽ được chia làm 03 nhóm chính theo nguyên tắc 10/80/10. 10% các chỉ số dùng để đo kết quả hoạt động, gọi là Key Result Indicator (KRI); 80% các chỉ số đo hiệu suất, gọi là Performance Indicator; và 10% chỉ số đo lường hiệu suất chính, chính thức gọi là Key Performance Indicator (KPI).
3. KRI là gì?
KRI (Key Result Indicator- Chỉ số kết quả cốt yếu): Là nhóm chỉ số được dùng để đo lường kết quả hoạt động chính của doanh nghiệp. Nhóm chỉ số này thường được quản trị cấp cao sử dụng để kiểm soát mục tiêu.
PI (Performance Indicator – Chỉ số hiệu suất cốt yếu): Là nhóm chỉ số thường được dùng để đo hiệu suất thực hiện công việc của doanh nghiệp/tổ chức. Khác với KRI chỉ quan tâm đến kết quả, PI quan tâm đến hiệu suất, tức là mối quan hệ giữa kết quả với mức hao tổn nguồn lực. Nhóm chỉ số này thường được giới quản trị cấp trung sử dụng để kiểm soát hiệu suất công việc của bộ phận phụ trách.
4. Các loại KPI?
KPI (Key Performance Indicator – chỉ số hiệu suất cốt yếu): Dùng để chỉ nhóm KPI đo các yếu tố tạo hiệu suất cốt yếu. Các yếu tố này là động lực cốt lõi tạo nên hiệu suất (PI) của doanh nghiệp/tổ chức. Đây cũng là mối quan tâm chính của toàn bộ hệ thống quản trị. Hiệu suất cốt lõi có sự gắn kết chặt chẽ với năng lực cốt lõi của doanh nghiệp/tổ chức.
KPI mục tiêu (KPIt): Là nhóm các KPI* được triển khai từ mục tiêu chiến lược của hệ thống BSC từ trên xuống. KPI mục tiêu cũng có thể hiểu đơn giản là các mục tiêu được cấp trên giao cho cấp dưới.
KPI cơ bản (KPIf): Là các KPI* được xác định từ công việc hàng ngày/tuần/tháng/năm của tổ chức/cá nhân theo chức năng, nhiệm vụ, mô tả công việc hoặc các công việc khác được giao. KPI cơ bản có thể trùng hoặc không trùng với KPI mục tiêu.
KPI tổng hợp (KPIs): Là KPI được tổng hợp từ KPI mục tiêu và KPI cơ bản với nguyên tắc không trùng lắp. Tức là: KPI tổng hợp sẽ là tất cả các KPIt + KPIf không trùng lặp với KPIt.
(Còn nữa)
